W tym roku Żyd na Szczęście otwiera kram online!
Krakowski zwyczaj kupowania podobizny Żyda z pieniążkiem na wielkanocnym odpuście nie jest już zagrożony. Choć, z wiadomych względów, w tym roku nie będzie można kupić podobizny Żyda na odpuście, nie rezygnujemy z tradycji. W Poniedziałek Wielkanocny kram z Żydem na Szczęście zadziała online i w godzinach 13–19 będzie można kupić obraz, kubek, magnes a nawet etui na iPhone z podobizną Żyda na Szczęście. Albo wstąpić na pogawędkę o tej tradycji z Żydem na Szczęście we własnej osobie.
Tradycja figurek Żydów na krakowskim Emausie sięga XIX wieku. W latach 70. wyobrażenia Żydów zyskały nowy atrybut: złotą monetę, co związanie jest z wiarą iż ich posiadanie może przynieść ekonomiczne szczęście. Tradycja ta od lat wzbudza kontrowersje. W zeszłym miesiącu poseł Bogusław Sonik wystosował do Prezydenta Miasta Kraków apel o zweryfikowanie sprzedawanych figurek pod kątem antysemickich stereotypów. W grudniu 2019 koncern OBI wycofał z powszechnej sprzedaży – pod naciskiem fali społecznej krytyki – obraz żyda z pieniążkiem.
FestivALT, żydowski kolektyw artystyczny działający w Krakowie, od lat podejmuje dyskusję z tą tradycją. Jego odpowiedź na popularne w Polsce zjawisko kupowania obrazów przedstawiających Żyda z pieniążkiem to performance, w którym prawdziwy żywy Żyd pojawia się na ulicach i targach Krakowa, żeby sprzedać swe własne portrety tym, którzy pragną 100% finansowego szczęścia od 100% Żyda. Przy okazji stwarzając możliwość sprzedającym i kupującym do rozmowy o tej złożonej tradycji.
„W tym roku, o ile wiadomo, nie będzie można kupić Żyda na szczęście osobiście, dlatego odtworzymy fragment Emausu wirtualnie. Będzie to znakomita okazja do odbycia online rozmowy na temat tej tradycji, zarówno z kupującymi, jak i wszystkimi zainteresowanymi.” – mówi współdyrektor FestivALTu Michael Rubenfeld.
Żyd na Szczęście to najpopularniejszy i zarazem najbardziej kontrowersyjny projekt FestivALTu. Jedni uważają go za antysemicki, inni za antypolski, inni jeszcze za trafiony w punkt. Zachęcamy do wyrobienia sobie własnej opinii już w najbliższy poniedziałek i spotkanie z żywym Żydem na Szczęście.
Performerzy